Niềng răng mắc cài kim loạiSau khi tháo niềng răng, bạn sẽ cần đeo hàm duy trì để ổn định kết quả. Nếu giai đoạn này bạn kiểm soát không tốt thì răng sẽ bị xô lệch, chạy về vị trí cũ. Cùng tìm hiểu về tình trạng tái phát sau niềng răng và cách phòng tránh trong bài viết dưới đây.
Tình trạng tái phát sau niềng răng
Răng chúng ta đứng vững chắc và ổn định trong xương hàm là nhờ vào đặc điểm sinh lý của răng, xương và mô xung quanh. Mật độ xương đặc hay xốp cũng rất quan trọng. Khi các hệ thống xung quanh răng chưa quay lại trạng thái ổn định do mới tháo niềng, dù không còn chịu tác động lực thì răng sẽ có nguy cơ di chuyển không kiểm soát.
Các bạn tưởng tượng thế này, bộ phận giữa vị trí ổn định cho răng giống như 1 bó giây chun đàn hồi, ta dùng lực cưỡng bức để bắt răng di chuyển đến vị trí mới, các dây chun giữ răng đương nhiên sẽ giãn ra. Sau đó có xu hướng kéo răng về lại vị trí ban đầu. Đây chính là nguyên nhân lõi của tái phát sau chỉnh nha nếu không đeo duy trì đầy đủ.
Nguyên nhân tái phát sau niềng răng
Các nguyên nhân gây nên tình trạng tái phát sau niềng răng gồm:
+ Thứ 1: Hệ thống dây chằng nha chu và các bó sợi liên kết bám quanh chân răng vẫn chưa kịp thời đáp ứng với vị trí mới.
Chúng bị kéo căng khiến răng cũng bị kéo lại vị trí cũ để giảm căng. Thường cần từ 8 – 10 tháng đeo hàm duy trì để tái cấu trúc các bó sợi nưới và dây chằng tại vị trí mới của răng. Có thể can thiệp tiểu phẫu rạch các bó sợi liên kết này và đợi chúng lành thương cũng cho thấy giảm nguy cơ tái phát. Đây là nguyên nhân không tránh được vì nó là bản chất của cấu trúc giải phẫu quanh răng. Vì vậy bạn bắt buộc phải đeo hàm duy trì nếu muốn kiểm soát triệt để.
Thứ 2: Các vấn đề khớp cắn
Những điểm chạm khớp cắn không sinh lý hay trường hợp mòn răng, nghiến răng có thể là nguyên nhân gây xô lệch răng sau niềng. Vì vậy cần lên kế hoạch thiết lập khớp cắn trước khi tháo niềng và phối hợp với bác sĩ khớp cắn để có những điểu trị toàn diện nhất.
Một vài trường hợp liên quan đến vấn đề chức năng phức tạp cần điều trị đeo máng nhai ổn định kết quả điều trị.
Thứ 3: Cấu trúc mô mềm trong môi trường miệng và vùng mặt không cân bằng
Bạn có thể hiểu như tật đẩy lưỡi, mút ngón tay, sự phát triển của phanh môi phanh má… Cấu trúc môi má và lưỡi thăng bằng nhau bởi ranh giới là hàm răng. Nếu một bên lực ép mạnh hơn bên kia đương nhiên răng sẽ chịu tác động lực không cân bằng và bị đẩy về bên lực yếu hơn. Khi đó răng sẽ xô lệch đi.
Ngoài ra các cấy trúc phanh má, phanh môi bám thấp cũng làm tái phát khe thưa nếu nó bám lên phần lợi của răng.
Như vậy cần kiểm soát tốt các thói quen xấu như đẩy lưỡi, mút môi hay bặm môi. Tiến hành tiểu phẫu đưa vị trí các hệ thống phanh môi, má về đúng chỗ nếu cần.
Nguyên nhân tái phát cuối cùng là do tăng trưởng
Tức là bệnh nhân được chỉnh nha từ hồi còn nhỏ, tuy nhiên do di truyền, hướng tăng trưởng xương không dừng lại, mặc dù bác sỹ đã duy trì vị trí răng cẩn thận. Tái phát tăng trưởng thông thường không thể tránh được nếu xu hướng phát triển xương của bệnh nhân đã được mã hóa trong gen. Có chăng nha sĩ chỉ có thể hạn chế phần nào mà thôi.
Bạn cùng xem ví dụ sau đây:
Vậy duy trì răng sau niềng như thế nào thì chính xác?
Muốn duy trì được kết quả niềng răng như mong muốn cần loại bỏ và kiểm soát tất cả nguyên nhân gây ra nó:
+ Thứ nhất: Đeo hàm duy trì đúng cách và đầy đủ.
Có 2 dạng duy trì được áp dụng hiện nay là Duy trì tháo lắp và duy trì cố định. Thông thường bác sĩ sẽ gắn khí cụ duy trì cố định vào mặt trong vùng răng cửa của bạn. Bạn chỉ cần kiểm tra thường xuyên xem cung duy trì có bị bong, uốn hay gẫy trong quá trình ăn uống không để kịp thời thông báo cho bác sĩ biết và xử lý tình huống. Thông thường nó sẽ được gắn vào răng mà không tháo ra. Khuyến cáo cho thấy không nên tháo cung duy trì để giữ răng đẹp mãi. Nó rất dễ chịu và không ảnh hưởng thẩm mĩ hay ăn nhai nên bạn cứ yên tâm.
Dạng duy trì tháo lắp phổ biến hiện nay và cũng đang được sử dụng tại nha khoa Thuỳ Anh là máng trong suốt hoặc hàm Hawley:
– Máng trong suốt ép theo khuôn răng bằng nhựa. Máng này giúp duy trì vị trí toàn bộ cung răng, thẩm mĩ cao và dễ dàng tháo lắp.
– Hàm Hawley là khí cụ duy trì có khả năng kích hoạt để dịch chuyển nhẹ các răng. Nó cũng chỉ định khi bác sĩ muốn gài khớp các răng sau trong quá trình ăn nhai. Khi đó các răng sẽ tự dịch chuyển về vị trí khớp cắn chức năng phù hợp. Nó có thể được phối hợp thêm các khí cụ bổ trợ như ốc nong hàm để duy trì nong rộng cung răng với trường hợp đã điều trị nong rộng nhiều.
Hàm Hawley bởi vì duy trì được tiếp xúc khớp cắn nên cho kết quả rất ổn định thậm chí vượt trội hơn duy trì bằng máng trong suốt.
Thời gian đeo hàm duy trì phụ thuộc vào tình trạng từng bệnh nhân cụ thể. Tuy nhiên ít nhất bạn cần đeo cả ngày trong 6th -1 năm đầu tiên toàn thời gian để đảm bảo các trí nhớ của vùng dây chằng quanh răng, trí nhớ cơ mặt môi má lưỡi được tái lập lại và ổn định trên răng. Từ năm thứ 2 thời gian đeo sẽ giãn ra. Bạn sẽ được bác sĩ chỉ định đeo ban đêm hoặc đeo cách ngày. Có những nghiên cứu chỉ ra rằng việc đeo hàm tối thiểu là 4 năm với trường hợp có nong hàm, hay thời gian đeo cao hơn ở những trường hợp di chuyển răng nhiều hơn.
+ Thứ 2: Loại bỏ các thói quen xấu như đẩy lưỡi, mút môi, bặm môi để đảm bảo cân bằng áp lực mô mềm tác động lên răng.
Đa phần các thói quen sẽ được kiểm soát trong quá trình điều trị. Một vài trường hợp khó sẽ theo dõi và kết hợp khí cụ duy trì phù hợp để đảm bảo răng được giữ yên vị trí cũ.
Ví dụ như trường hợp chưa kiểm soát được tật đẩy lưỡi: Hàm Hawley có thanh chặn lưỡi có tác dụng vô hiệu hoá tác động xấu từ lưỡi sau khi niềng với những trường hợp lưỡi lớn hoặc chưa loại bỏ được thói quen đẩy lưỡi tai hại.
Cùng quan sát hình ảnh kết quả sau tháo mắc cài và theo dõi ca điều trị trong giai đoạn duy trì tại nha khoa Thuỳ Anh dưới đây nhé: Bạn Thanh Trúc đã bắt đầu hành trình niềng răng giảm hô của mình cùng nha khoa Thuỳ Anh khi còn là 1 cô bé 14 tuổi. Với gương mặt lồi nhẹ và hàm răng chìa nhẹ ban đầu, cùng theo dõi sự thay đổi của bạn ấy qua 3 bức ảnh tương ứng 3 thời điểm.
T8/2018. T8/2022. T11/2023
Như vậy đeo hàm duy trì đúng cách đủ thời gian theo yêu cầu của bác sĩ, tái hẹn đúng lịch và thông báo cho bác sĩ các vấn đề bong cung duy trì hay gãy vỡ, mất hàm duy trì kịp thời để có những chỉ dẫn đúng nhất giúp giữ gìn hàm răng đẹp lâu bền các bạn nhé.
